نغمه ی آب(وبلاگ تاریخی،علمی)

آشنایی با فرهنگ غنی و جاذبه های استان چهار محال و بختیاری

نغمه ی آب(وبلاگ تاریخی،علمی)

آشنایی با فرهنگ غنی و جاذبه های استان چهار محال و بختیاری



 تالاب بین‌المللی و زیبای چغاخور با مساحتی حدود ۲۳۰۰ هکتار در دامنه ارتفاعات برآفتاب و کلار (۳۸۳۰ متر) در نزدیکی شهربلداجی و اطراف روستا های سیبک ، دستگرد و ... واقع گردیده‌است. این تالاب در مسیر جاده شهرکرد-خوزستان قرار گرفته و از شهر کرد ۶۵ کیلومتر فاصله دارد. فضای وسیع، هوای مطبوع، چشم‌اندازهای زیبا و وجود انواع پرندگان مهاجر و بومی همراه آداب و رسوم اصیل بختیاری‌ها، این تالاب را در ردیف یکی از کانون‌های مهم جذب گردشگری در استان چهارمحال بختیاری قرار داده‌است. دهکده سیاحتی چغاخور از طرح‌های گردشگری این تالاب می‌باشد که در فضایی به وسعت ۲۰ هکتار از زمین‌های حاشیه تالاب سد چغاخور در استان چهارمحال و بختیاری اجرا می‌باشد.

طبق اثر امینی (۱۳۸۱)، ویژگی منحصر به فرد تالاب، وجود نوعی ماهی از خانواده گامبوزیا (کپوردندان) در این مکان است. همچنین در سال ۱۳۹۵ بعد از حدود ۲۵ سال اردک سرسفید در این تالاب بین‌المللی مشاهده و ثبت در کمیته ملی پرندگان ایران شد. اردک سر سفید گونه در خطر انقراض و تحت حمایت سازمان حفاظت از محیط زیست است. همچنین در تابستان دیدن عشایر بختیاری و روستاهای بختیاری‌نشین اطراف چغاخور بسیار لذت بخش است. مناسب‌ترین زمان‌ها برای بازدید از این تالاب فصل‌های بهار و تابستان ذکر شده‌است.


https://www.karnaval.ir/pond-choghakhor-international

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۳ اسفند ۹۷ ، ۰۰:۰۶
فاطیما خاکسار


فروردین؛ فروردهای پاکان


فروردین نام نخستین ماه از فصل بهار و روز نوزدهم هر ماه در گاه شماری اعتدالی خورشیدی است. در اوستا و پارسی باستان فرورتینام، در پهلوی فرورتین و در فارسی فروردین گفته شده که به معنای فروردهای پاکان و فروهرهای ایرانیان است. بنا به عقیده پیشینیان، ده روز پیش از آغاز هر سال فروهر در گذشتگان که با روان و وجدان از تن جدا گشته، برای سرکشی خان و مان دیرین خود فرود می آیند و ده شبانه روز روی زمین به سر می‌برند. به مناسبت فرود آمدن فروهرهای نیکان، هنگام نوروز را جشن فروردین خوانده اند. فروهران در ده روز آخر سال بر زمین هستند و بامداد نوروز پیش از بر آمدن آفتاب، به دنیای دیگر می‌روند

اردیبهشت؛ طبیعت

اردیبهشت نام دومین ماه سال و روز دوم هر ماه در گاه‌شماری اعتدالی خورشیدی است. در اوستا اشاوهیشتا و در پهلوی اشاوهیشت و در فارسی اردیبهشت گفته شده که کلمه‌ای است مرکب از دو جزء: جزء اول "اشا” از جمله لغاتی است که معنی آن بسیار منبسط است، راستی و درستی، تقدس، قانون و آئین ایزدی، پاکی…. و بسیار هم در اوستا به کار برده شده است. جزء دیگر این کلمه که واژه "وهیشت” باشد. صفت عالی است به معنای بهترین، بهشت فارسی به معنی فردوس از همین کلمه است. در عالم روحانی نماینده صفت راستی و پاکی و تقدس اهورامزداست و در عالم مادی نگهبانی کلیه آتش های روی زمین به او سپرده شده است. در معنی ترکیب لغت اردیبهشت "مانند بهشت” هم آمده است.

خرداد؛ طبیعت

 خرداد نام سومین ماه سال و روز ششم در گاه‌شمار اعتدالی خورشیدی است. در اوستا و پارسی باستان هئوروتات ،در پهلوی خردات و در فارسی خورداد یا خرداد گفته شده که کلمه ای است مرکب از دو جزء: جزء هئوروه که صفت است به معنای رسا، همه، درست و کامل. دوم تات که پسوند است برای اسم مونث، بنابراین هئوروتات به معنای کمال و رسایی است. ایزدان تیر و باد و فروردین از همکاران خرداد می‌باشند. خرداد نماینده رسایی و کمال اهورامزداست و در گیتی به نگهبانی آب گماشته شده است.

 
تیر؛ تماشای جنگل در جزیره

 تیر نام چهارمین ماه سال و روز سیزدهم هر ماه گاه‌شماری اعتدالی خورشیدی است. در اوستا تیشریه، در پهلوی تیشتر و در فارسی صورت تغییر یافته آن یعنی تیر گفته شده که یکی از ایزدان است و به ستاره شعرای یمانی اطلاق می‌شود. فرشته مزبور نگهبان باران است و به کوشش او زمین پاک، از باران بهره مند می‌شود و کشتزارها سیراب می‌گردد. تیشتر را در زبان های اروپایی سیریوس خوانده اند. هر گاه تیشتر از اسمان سر بزند و بدرخشد مژده ریزش باران می‌دهد. این کلمه را نباید با واژه عربی به معنی سهم اشتباه کرد.

مرداد؛ جنگل

 مرداد نام پنجمین ماه سال و روز هفتم هر ماه در گاه‌شماری اعتدالی  خورشیدی است. در اوستا امرتات ،در پهلوی امرداد و در فارسی امرداد گفته شده که کلمه ای است مرکب از سه جزء:اول "ا” ادات نفی به معنی نه، دوم "مرتا” به معنی مردنی و نابود شدنی نیست و سوم تات که پسوند و دال بر مونث است. بنابراین امرداد یعنی بی مرگی و آسیب ندیدنی یا جاودانی. پس واژه "مرداد” به غلط استعمال می‌شود. در ادبیات مزدیسنا امرداد یکی از امشاسپندان است که نگهبانی نباتات با اوست.

در مزدیسنا شخص باید به صفات مشخصه پنج امشاسپند دیگر که عبارتند از:

نیک اندیشی، صلح و سازش، راستی و درستی، فروتنی و محبت به همنوع، تامین اسایش و امنیت بشر مجهز باشد تا به کمال مطلوب همه که از خصایص امرداد است نایل گردد.

شهریور؛ جنگل

شهریور نام ششمین ماه سال و روز چهارم هر ماه در گاه‌شماری اعتدالی خورشیدی است. در اوستا خشتروئیریه، در پهلوی شتریور و در فارسی شهریور می‌دانند. کلمه ای است مرکب از دو جزء: خشتر که در اوستا و پارسی باستان و سانسکریت به معنی کشور و پادشاهی است و جزء دوم صفت است از ور به معنی برتری دادن وئیر یه یعنی برگزیده و آرزو شده و جمعاً یعنی کشور منتخب یا پادشاهی برگزیده . این ترکیب بارها در اوستا به معنی بهشت یا کشور آسمانی اهورامزدا آمده است. شهریور در جهان روحانی نماینده پادشاهی ایزدی و فر و اقتدار خداوندی است و در جهان مادی پاسبان فلزات. چون نگهبانی فلزات با اوستاو را دستگیر فقرا و ایزد رحم و مروت خوانده اند. روایت شده است شهریور آزرده و دلتنگ می‌شود از کسی که سیم و زر را بد به کار اندازد یا بگذارد که زنگ بزند.

 مهر؛ محیط زیست

در سانسکریت میترا، در اوستا و پارسی میثر و در پهلوی میتر و در فارسی مهر گفته می‌شود. که از ریشه سانسکریت آمده به معنی پیوستن. اغلب خاورشناسان معنی اصلی مهر را واسطه و میانجی ذکر کرده اند. مهر واسطه است میان آفریدگار و آفریدگان. میثره در سانسکریت به معنی دوستی و پروردگار و روشنایی و فروغ است و در اوستا فرشته روشنایی و پاسبان راستی و پیمان است. مهر ایزد هماره بیدار و نیرومند است و برای یاری کردن راستگویان و بر انداختن دروغگویان و پیمان شکنان در تکاپوست. مهر از برای محافظت عهد و پیمان و میثاق مردم گماشته شده است.

 از این رو فرشته فروغ و روشنایی نیز هست که هیچ چیز ار او پوشیده نمی‌ماند. برای آن که از عهده نگهبانی بر آید اهورامزدا به او هزار گوش و ده هزار چشم داده است. مقام مهر در بالای کوه "هرا” است، انجایی که نه روز است و نه شب، نه گرم است و نه سرد، نه ناخوشی و نه کثافت .مهر از آنجا بر ممالک آریایی نگران است. این آرامگاه خود به پهنای کره زمین است یعنی مهر در همه جا حاضر است و با شنیدن آوای ستمدیدگان آگاه گشته به یاری آنان می‌شتابد.

  آیین مهر در دین مسیح نیز مشهود است. ایزد مهر در اصل بجز ایزد خورشید بوده است اما بعدها آندو را یکی دانسته اند. مورخان یونانی مهر را به نام میترس یاد کرده اند و کر کرده اند که ایرانیان خورشید را به اسم "میترس” می‌ستایند.از این خبر پیداست که در یک قرن پیش از میلاد مسیح آندو با یکدیگر مخلوط شده اند. نگهبانی ماه هفتم و روز شانزدهم هر ماه را به عهده ایزد مهر است.

 آبان؛ محیط زیست

در اوستا آپ در پارسی باستان آپی و در فارسی آب گفته می‌شود. در اوستا بارها "آپ” به معنی فرشته نگهبان آب استعمال شده و همه جا به صیغه جمع آمده است. نام ماه هشتم از سال خورشیدی و نام روز دهم از هر ماه را، آبان می دانند. ایزد آبان موکل بر آهن است و تدبیر امور و مصالح ماه به او تعلق دارد. به سبب آنکه "زو” که یکی از پادشاهان ایران بود در این روز با افراسیاب جنگ کرده، او را شکست داده، تعاقب نمود و از ملک خویش بیرون کرد، ایرانیان این روز را جشن می گیرند، دیگر آنکه چون مدت هشت سال در ایران باران نبارید مردم بسیار تلف گردیده و بعضی به ملک دیگر رفتند. عاقبت در همین روز باران شروع به باریدن کرد و بنابراین ایرانیان این روز را جشن کنند. آفتاب در این ماه در برج عقرب یا کژدم قرار می‌گیرد.

آذر؛ محیط زیست

در اوستا آتر، آثر، در پارسی باستان آتر، در پهلوی آتر، و در فارسی آذر می‌گویند. آذر فرشته نگهبان آتش و یکی از بزرگتری ایزدان است. آریائیان(هندوان و ایزدان) بیش از دیگر اقوام به عنصر آتش اهمیت می دادند. ایزد آذر نزد هندوان ،آگنی خولنده شده و در "ودا” (کتاب کهن و مقدس هندوان) از خدایان بزرگ به شمار رفته است. آفت اب در این ماه در برج قوس یاکماندار قرار می گیرد.

دی؛ زمستان، یخ ، برف رودخانه

در اوستا داثوش یا دادها به معنی آفریننده، دادار و آفریدگار است و غالبا صفت اهورامزدا است و آن از مصدر "دا” به معنی دادن و افریدن است. در خود اوستا صفت دثوش (=دی)برای تعیین دهمین ماه استعمال شده است. در میان سی روز ماه، روزهای هشتم و بیست و سوم به دی (آفریدگار،دثوش) موسوم است. برای اینکه سه روز موسوم به "دی” با هم اشتباه نشوند نام هر یک را به نام روز بعد می‌پیوندند. مثلا روز هشتم را "دی باز” و روز پانزدهم را "دی بمهر” و….دی نام ملکی است که تدبیر امور و مصالح روز و ماه دی به او تعلق دارد.

بهمن؛ برف

 در اوستا وهومنه ،در پهلوی وهومن، در فارسی وهمن یا بهمن گفته شده که کلمه ای است مرکب از دو جزء: "وهو” به معنی خوب و نیک و "مند” از ریشه من به معنی منش: پس یعنی بهمنش، نیک اندیش، نیک نهاد. نخستین آفریده اهورامزدا است و یکی از بزرگترین ایزدان مزدیسنا. در عالم روحانی مظهر اندیشه نیک و خرد و توانایی خداوند است. انسان را از عقل و تدبیر بهره بخشید تا او را به آفریدگار نزدیک کند. یکی از وظایف بهمن این است که به گفتار نیک را تعلیم می دهد و از هرزه گویی باز می‌دارد. خروس که از مرغکان مقدس به شمار می‌رود و در سپیده دم با بانگ خویش دیو ظلمت را رانده، مردم را به برخاستن و عبادت و کشت و کار می‌خواند، ویژه بهمن است. همچنین لباس سفید هم از آن وهمن است. همه جانوران سودمند به حمایت بهمن سپرده شده اند و کشتار در بهمن روز منع شده است. بنا به نوشته ابوریحان بیرونی جانوران سودمند به حمایت بهمن سپرده شده اند و کشتار در بهمن روز منع شده است. بهمن اسم گیاهی است که به ویژه در جشن بهمنجه خورده می‌شود و در طب نیز این گیاه معروف است.

اسفند؛ دویدن در برف زمستانی

در اوستا اسپنتا آرمیتی، در پهلوی اسپندر، در فارسی سپندار مذ، سفندارمذ، اسفندارمذ، و گاه به تخفیف سپندار و اسفند گفته شده که کلمه ای است مرکب از دو جزء: سپند، که صفت است به معنی پاک و مقدس، یا ارمئتی هم مرکب از دو جزء: اول آرم که قید است به معنی درست، شاید و بجا. دوم متی از مصدر من به من معنی اندیشیدن. بنابراین ارمتی به معنی فروتنی، بردباری و سازگاری است و سپنته آرمتی به معنی بردباری و فروتنی مقدس است.

 در پهلوی آن را خرد و کامل ترجمه کرده اند. سپندارمذ یکی از امشاسپندان است که مونث و دختر اهورامزدا خوانده شده است. وی موظف است که همواره زمین را خرم ، آباد، پاک و بارور نگه دارد، هر که به کشت و کار بپردازد و خاکی را آباد کند خشنودی اسپندارمذ را فراهم کرده است و آسایش در روی زمین سپرده به دست اوست و خود زمین نیز نماینده این ایزد بردبار و شکیباست و مخصوصاً مظهر وفا و اطاعت و صلح و سازش است. بیدمشک گل مخصوص سپندارمذ می‌باشد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۰ بهمن ۹۷ ، ۲۱:۴۸
فاطیما خاکسار

عشایر گروهی از جمعیت هستند که با شیوه معیشتی خاص خود از دو گروه دیگر جمعیت ( شهر نشین و    روستانشین ) متمایز می شوند. کشور ایران از دیرباز خاستگاه عمده عشایر در جهان بوده است.ترکیب اجتماعی جمعیت ایران متشکل از سه جامعه متمایز شهری، روستایی و عشایری است. حیات اجتماعی در این سرزمین از دیرباز متأثر از روابط متقابل و زندگی توأمان مذکور بوده و در این میان، جامعه عشایری همواره نقش بارز و تعیین کننده در سرنوشت سیاسی و حیات اقتصادی کشور داشته است درحال حاضر عشایر ایران 20% مواد پروتئینی و سایر فرآورده های دامی و 35% صنایع دستی کشور را تولید می کنند و علاوه بر آن با حضور مؤثر در عرصه های سیاسی و اجتماعی کشور در حال تلاش و ایفای نقش موثر خود هستند)سازمان امور عشایری ایران، 1388 )

با توجه به جلوه های طبیعی و انسانی موجود در محیط زندگی عشایر، این گروه از جمعیت به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری مطرح هستند. عشایر در کشور ایران پیشینه ای بس غنی دارند و حتی به جرات می توان گفت که همه جمعیت کشور ایران پیشینه ای عشایری دارند زیرا ایرانیان از نژاد گروهی از اقوام کوچنده به نام آریای بوده اند که 2 هزار سال پیش از میلاد از نواحی ماوارء‌النهر و قفقاز به منطقه کنونی ایران آورده و در طور تاریخ خود جلوه های زیستی و معیشتی خاصی را برای این کشور رقم زده انددر طول تاریخ غالب حکومت های ایرانی منشاء عشایری داشته اند و عشایر منشا قدرت و فرهنگ جامعه ی ایرانی بوده اند لیکن در حال حاضر سهم این جامعه از کل جمعیت کشور بسیار پایین است و به مرور زمان نیز رو به کاهش است .

از آنجا که ریشه فرهنگی کشور و بسیاری از نمادهای باستانی ایران در قلمرو زندگی کوچکندگان قرار دارد . بنابر این ضرورت حفظ ومعرفی این جاذبه ها بیش از پیش اهمیت می یابددر کنار این مساله باید به جاذبه های طبیعی مناطق عشایری نیز اشاره کرد که از زیباترین و مناسب ترین پتانسیل ها به منظور جذب گردشگر می باشند . در واقع باید محیط های حرکت عشایر را از مناسب ترین عرصه های زندگی فصلی و گردشگری دانست زیرا عشایر بر اساس منطق انسانی و فطرت بیولوژیک خود در هر فصل از سال به دنبال بهترین و مناسب ترین مکان جهت گذران هستند . بنابر این قشلاق و ییلاق عشایر مساعدترین سایت های گردشگری به ترتیب در زمستان و تابستان هستند.ت نوع نژادی، ادیان گوناگون، گویش‌های متفاوت، جشن‌ها و بازی‌های محلی، مراسمآیینی، رقص، غذاهای لذیذ، مشاغل سنتی و پوشش‌های رنگارنگ برخی از جلوه‌های فرهنگچند هزار ساله ایرانی‌ است .

ویژگی‌های ایل بختیاری :

مجموعه ایل بختیاری همراه با سنن و شیوه‌های خاص زندگی، به تنهایی یکی ازجاذبه‌های بی‌نظیر و چشم گیر این منطقه است. زندگی ایلی با الگوی سکونت و آداب ورسوم ویژه، مورد علاقه سیاحان و دیدار کنندگان داخلی و خارجی است. این جاذبه علاوه بر آن‌که دیدار کنندگان عادی را به سوی خود جلب می‌کند، می‌تواند مورد توجه دانشجویان و دانش پژوهان علوم اجتماعی و انسانی قرار گیرد.

یکی از دیدنی‌های جالب توجه استان چهارمحال و بختیاری کوچ ایل بختیاری است. اگرچه در دهه‌های آغازین قرن حاضر گروههای کثیر ایل بختیاری نیز همانند سایر ایلات وعشایر ایران تخته قاپو (یکجانشین) شدند، اما هنوز هم بخشی از ایل، کوچ رو و متحرکاست. کوچ روهای بختیاری، زمستان را دشت‌های شرق خوزستان و تابستان را در بخشهای غربی منطقه چهارمحال و بختیاری به سر می‌برند.

آنها هر ساله از اواخر اردیبهشت‌ماه از پنج مسیر مختلف همراه با مبارزه‌ای خستگی ناپذیر با سختی‌های طبیعت، ضمن عبور از رودخانه‌ها، دره‌ها و پشت سر گذاشتن بلندی‌های زرد کوه در مناطق معینی از دامنه‌های زاگرس پراکنده می‌شوند و نزدیک 4 ماه در این منطقه می‌مانند و با چرای دام‌ها در مراتع سرسبز به رمه‌داری مشغول می‌شوند. نحوه معیشت و زیست، الگوی سکونت و باورها، سنت‌ها و آداب و رسوم از جمله جاذبه‌های دیدنی این شیوه زندگی است.

ایل بختیاریکه شمارشان به بیش از 800 هزار نفر می رسد، در منطقه ای به مساحت 67 هزار کیلومتر مربع در ناحیه مرکزی ایران که رشته کوه زاگرس (زردکوه) در آن واقع شده زندگی می کنند.  اگر چه تنها یک سوم از بختیاریها کوچ نشین اند (و بقیه مراتع مناطق عمدتاً به صورت جوامع استقرار یافته به کشاورزی مشغولند) آنچه به عنوان فرهنگ قوم بختیاری شناخته می شود بیشتر در میان چادرنشینان بختیاری کوهستانی دیده می شود تا بقیه آنها.  آنها از طریق تولید گوشت و محصولات لبنی زندگی می کنند، کوچ سالانه قوم بختیاری یکی از جالب ترین و پیچیده ترین نمونه ها در میان اقوام کوچ نشین در سراسر جهان است.  از آنجایی که بختیاریها در جریان کوچ باید از بلندی هایی با بیش از  3 هزار متر ارتفاع و بیشتر هم می رسد عبور کنند، و باید زمان کوچ خود را با نهایت دقت انجام دهند تا مبادا در طول راه دچار برف زودرس، سیلاب رودخانه های کوهستانی و نبود چراگاه و مراتع شوند. سابق بر این در جریان کوچ تلفات زیادی بر انسان و دام وارد می شد.  در سال های اخیر با اقدام دولت در ایجاد پل، هموار کردن مسیر کوچ ایل و ساختن مراکز تغذیه دام در طی مسیر، شمار تلفات جانی و مالی به شدت کاهش یافته است.  بختیاریها به گویش لری تکلم می کنند و شیعه مذهبند.  از نظر سیاسی، در زمان شاه سابق، رئیس ایل از طرف وی منصوب می شد و بختیاریها همه تحت امر او بودند.  این پست و مقام امروزه دیگر وجود ندارد.  یکپارچگی ایل بختیاری تحت ریاست یک فرد در 2 قرن اخیر بسیار کارساز بود به طوری که این ایل نقش بسیار مهمی در جریانات تاریخ معاصر کشور و بویژه طی انقلاب مشروطیت ایفا کرد. 

مسیرهای کوچ عشایر بختیاری

عشایر بختیاری برای کوچ، از مسیرهای اصلی و فرعی مختلفی استفاده می کنند. انشعابات فرعی، پرتگاه های عشایری را به ایل راه های اصلی تاراز، هزار چم، کوه سفید، دو آب و دزپارت متصل می کند. عشایر بختیاری در کوچ ها به ییلاق و قشلاق، ناگزیراند از این پنج ایل راه اصلی که ارتباط بین محوده های ییلاقی و قشلاقی بختیاری را برقرار می کنند، عبور کنند. مسیر کوچ ایل بختیاری، از ارتفاعات صعب العبور و پر فراز و نشیب رشته کوه های زاگرس و رودخانه های پر آب سرشاخه های مختلف کارون می گذرد و به همین دلیل، از ناهموارترین راه های عشایری کشور به شمار می آید و عبور از آن، هنوز یکی از مشکلات مهم کوچ نشینان بختیاری است. ایل راه های مهم کوچ بختیاری عبارتند از:

دزپارت:این راه قدیمی ترین ایل راه عشایری است که قدمتی باستانی دارد. این راه با طول 220 کیلومتر، مسیر عبور بخش مهمی از عشایر بختیاری است و نقاط عشایری شهرستان های فارسان و کوهرنگ و اردل در استان چهارمحال و بختیاری و شهرستان ایذه، رامهرمز و بخشی از مسجد سلیمان و حومه اهواز در خوزستان را به یکدیگر مرتبط می کند. طول راه مزبور از پیرامون تالاب چغاخور (محل ییلاقی برخی از طوایف دورکی) تا ایذه، حدود 200 کیلومتر است.

دوآب: این ایل راه قلمرو ییلاقی و قشلاقی طوایف دینارانی و دهستانی حومه ایذه، سوسن و مرغا در خوزستان و دیناران و دوآب در چهارمحال و بختیاری را به یکدیگر مرتبط می سازد. امروزه قسمت هایی از این مسیر در استان های خوزستان و چهارمحال و بختیاری به صورت آسفالت درآمده است،

کوه سفید: این ایل راه مسیر عبور عشایر بختیاری دهستان های اندیکا و لالی در استان خوزستان به نواحی ییلاقی شهرستان های فارسان و کوهرنگ و اردل وکیار در منطقه چهارمحال و بختیاری است. کوه سفید از ارتفاعات معروف رشته کوه های زاگرش و یکی از مهم ترین گذرگاه های کوهستانی این مسیر است که عشایر منطقه بازفت جنوبی و دو آب به مقصد خوزستان از این راه عبور می کنند. در حال حاظر امکان استفاده از ماشین در این ایل راه وجود ندارد.

هزار چم: این ایل راه یکی از دشوارترین ایل راه های عشایری منطقه است. بخشی از عشایر مستقر در اندیکا، لالی و اطراف شوشتر برای رسیدن به قلمروهای ییلاقی از این راه عبور می کنند.

تاراز: این ایل راه نیز یکی از مهم ترین و اصلی ترین ایل راه های عشایری منطقه است این راه میان نواحی عشایری اندیکا و مسجد سلیمان در استان خوزستان و شهرستان های  فارسان و کوهرنگ در استان چهارمحال ارتباط برقرار می کند.

البته امروزه با باز شدن جاده های آسفالته از مسیر ایذه و مسجد سلیمان تعداد کثیری از بختیاری ها از  طریق این مسیر حرکت می کنند.

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۰ بهمن ۹۷ ، ۲۱:۴۳
فاطیما خاکسار

تقویت حافظه با ۱۱‍ روش عالی که هر دانش‌آموزی باید بداند


آیا واقعا راهی برای تقویت حافظه وجود دارد؟ احتمالا وقتی دسته‌کلیدتان را گم می‌کنید یا جواب بعضی سؤالات ساده را درست سرِ جلسه‌ی آزمون‌های سرنوشت‌ساز فراموش می‌کنید، بلافاصله با خودتان گفته‌اید، ای کاش حافظه‌ی بهتری داشتم! خوشبختانه برای تقویت حافظه، راه‌های ساده و زیادی وجود دارد. در این مقاله با ۱۱ روش عالی برای تقویت حافظه آشنا می‌شوید که مخصوصا برای دانش‌آموزان و دانشجویان کاربرد زیادی دارد.




حتما بخوانید:

برای تقویت حافظه چه بخوریم؛ خوراکی‌هایی که معجزه می‌کند

راهکارهایی موثر برای درمان فراموشی و تقویت حافظه

مواد غذایی مضر برای مغز کدام خوراکی‌ها هستند؟

تردیدی نیست که استفاده از ابزارهای یادآوری به شما کمک خواهد کرد. مثلا تنظیم یک تقویم آنلاین (مثل تقویم گوگل) که پیام‌هایی را برای یادآوری به تلفن همراه شما می‌فرستد، به شما کمک می‌کند هیچ یک از قرار ملاقات‌ها و جلسه‌های مهم خود را فراموش نکنید یا مثلا نوشتن لیست کارهای روزانه باعث می‌شود، هیچ کدام از کارهای مهمی که در آن روز باید انجام دهید، از قلم نیفتند.


امّا برای به خاطر سپردن اطلاعاتی که لازم است در حافظه‌ی بلندمدت‌ تان حک شود، چه کار می‌توانید بکنید؟ برای به حافظه سپردن این اطلاعات باید کمی تلاش کنید. حتّی، شاید لازم باشد روش مطالعه و یادگیری‌تان را به کلی تغییر دهید، اما خوشبختانه راه‌کارهایی وجود دارند که می‌توانید با انجام آنها بیش‌تر از قبل، حافظه‌تان را به کار بیندازید.


قبل از آزمونِ مهم بعدی که در آن شرکت می‌کنید، حتما چندتایی از این روش‌ها را برای تقویتِ حافظه‌تان، امتحان کنید. این روش‌های امتحان پس داده، به شما کمک می‌کنند حافظه‌تان را تقویت کنید، اطلاعات را بهتر به یاد بیاورید و آنها را بهتر به خاطر بسپرید.


۱. روی چیزهایی که مطالعه می کنید، تمرکز کنید



تمرکز، یکی از مولفه‌های اصلیِ حافظه است. برای اینکه اطلاعات از حافظه‌ی کوتاه‌مدت به حافظه‌ی بلند‌مدت شما منتقل شوند، باید به صورت فعّال و مستمر به این اطلاعات توجه کنید. سعی کنید مطالب جدید را در شرایطی یاد بگیرید که هیچ عاملی (مثل تلویزیون، موسیقی و …) تمرکز شما را به هم نمی‌زند.


اگر هم‌اتاقی‌های شلوغ یا بچّه‌های پر سرو‌صدایی دارید، احتمالا به این سادگی‌ها نمی‌توانید از شرِ حواس‌پرتی خلاص شوید. در این شرایط می‌توانید زمانی را برای تنهایی‌های خود، کنار بگذارید. از هم‌اتاقی‌های‌تان بخواهید، کمی تنهای‌تان بگذارند و از همسرتان خواهش کنید یک ساعتی از بچّه‌ها مراقبت کند تا بتوانید روی کارتان تمرکز کنید.


حتما بخوانید: خوراکی‌هایی که به افزایش تمرکز شما کمک می‌کنند

۲. به جای مطالعه‌ی طولانی و پیوسته، در جلسات متعدد و منظم مطالعه کنید



یادگیری مطالبِ جدید در جلسات مختلف و با فواصل زمانیِ بیش‌تر، به شما کمک می‌کند زمان مورد نیاز برای پردازشِ اطلاعات را در اختیار داشته باشید. تحقیقات نشان داده است، دانش‌آموزانی که مطالب جدید را در جلسات منظم و با فاصله یاد می‌گیرند، این مفاهیم جدید را بسیار بهتر از دانش‌آموزانی که با همه‌ی این مطالب در یک جلسه‌ی طولانی آشنا شده‌اند، به یاد می‌آورند.


۳. اطلاعاتی که یاد می‌گیرید را دسته‌بندی و منظم کنید

محققان متوجه شده‌اند که اطلاعات مختلف در حافظه‌ی ما در دسته‌بندی‌های مرتبط و مشخص ذخیره می‌شوند. شما می‌توانید با دسته‌بندی و جدا کردن اطلاعاتی که یاد می‌گیرید از این ویژگی، بهره‌ها ببرید. کافی است مفاهیم و جملات مشابه را در یک دسته قرار دهید یا یک طرح کلی از یادداشت‌ها و کتاب‌هایی که می‌خوانید درست کنید تا بتوانید مفاهیم مشابه را در یک گروه قرار دهید.


حتما بخوانید: روش صحیح مطالعه برای کنکور؛ ۵ راهکار برای بدست آوردن رتبه دلخواه

۴. از روش‌های یادیار برای یادآوری اطلاعات کمک بگیرید



روش‌ یادیار، ابزاری است که دانش‌آموزان معمولا از آن برای یادآوری اطلاعات مختلف استفاده می‌کنند. یادیار، روش ساده‌ای برای یادآوریِ اطلاعات است. مثلا می‌توانید برای حفظ کردن جمله‌ای که باید آن را به خاطر بسپارید، در ذهن‌تان آن را با یک مسئله‌ی معمولی و عادی که با آن آشنا هستید، پیوند بزنید. بهترین روش‌های یادیار، آنهایی هستند که بدیع هستند، از تصوّراتِ مثبت شکل می‌گیرند و جنبه‌ی طنز دارند. می‌توانید برای به خاطر سپردن اطلاعات از شعر، آهنگ و یا یک لطیفه‌ استفاده کنید.


۵. اطلاعاتی که یاد می‌گیرید را به دقّت و با جزئیات شرح دهید و تکرار کنید



برای اینکه اطلاعات جدیدی را که به خاطر می‌سپارید، به یاد بیاورید، باید آنها را در حافظه‌ی بلندمدت‌تان کُدگذاری کنید. یکی از روش‌های بسیار قدرتمند کدگذاریِ اطلاعات، تکرار مفاهیم و جزئیات است. برای ملموس‌تر شدن مفهوم کدگذاری اطلاعات، می‌توان از این مثال استفاده کرد: تعریف اصلی یک عبارت را بخوانید، آن را به حافظه بسپارید و سپس اطلاعاتِ جزئی‌تری را درباره‌ی عبارت مورد نظر، مطالعه کنید. بعد از اینکه چند بار این کار را تکرار کنید، احتمالا متوجه می‌شوید که یادآوری اطلاعات، خیلی ساده‌تر شده است.


۶. برای بهبود قدرت حافظه و یادآوریِ خود، مفاهیم و اطلاعات را تجسم کنید

خیلی از افراد برای یادگیری و یادآوریِ بهتر آموخته‌ها، اطلاعات و مفاهیم جدید را تجسم می‌کنند. به عکس‌ها، نمودارها و سایر تصاویر کتاب‌های درسی خود دقت کنید. اگر نشانه‌های تصویری زیادی در اختیار ندارید، نشانه‌های مخصوص به خودتان را درست کنید. مثلا در حاشیه‌ی یادداشت‌های‌تان، نمودار یا شکل‌های مختلف بکشید و یا از ماژیک‌های نشان‌گر یا خودکارهایی با رنگ‌های مختلف برای دسته‌بندیِ اطلاعاتی که مطالعه می‌کنید، استفاده کنید.


حتما بخوانید: یک تکنیک علمی برای یادگیری بهتر

۷. بین اطلاعات جدید و دانسته‌های قبلی، ارتباط برقرار کنید



وقتی مطالب جدید و ناآشنا را یاد می‌گیرید، سعی کنید بین آنها و دانسته‌های قبلی‌تان، ارتباط برقرار کنید. با ایجاد ارتباط، بینِ مطالبی که از قبل می‌دانید و ایده‌های جدید، می‌توانید تواناییِ به خاطر سپردن و یادآوری آنها را به شکلِ چشم‌گیری افزایش دهید. برای یادآوریِ وظایف عادی روزانه‌ی خود (مثل خریدن نان!) هم می‌توانید همین کار را تکرار کنید.


۸. مفاهیم جدید را به بقیه آموزش دهید

تحقیقات نشان می‌دهد که مطالعه‌ی مطالب جدید با صدای بلند در یادگیری آنها تأثیرِ بسزایی دارد. تجربه‌ی معلمان و روان‌شناسان نیز ثابت کرده است که آموزشِ مفاهیم جدید توسط خود دانش‌آموزان به سایر همکلاسی‌ها، فرآیند یادگیری و یادآوری مفاهیم جدید را بهبود می‌بخشد. شما می‌توانید از این ایده در فرآیندِ مطالعه و یادگیری خودتان، استفاده کنید. مثلا می‌توانید مفاهیم و اطلاعات جدید را به یکی از دوستان خود یا کسی که با او درس می‌خوانید، آموزش بدهید.


حتما بخوانید: اشتباهات ارزشمندی که منجر به یادگیری می‌شوند

۹. به مطالب دشوار، بیش‌تر توجه کنید



آیا متوجّه شده‌اید که گاهی اوقات یادگیری مطالبِ ابتدا و انتهای هر فصل چه‌قدر ساده‌تر از سایر بخش‌هاست؟ دانشمندان در تحقیقات خود متوجّه شده‌اند که ترتیب قرارگیریِ اطلاعات، می‌تواند در یادآوری آنها نقش مهمی داشته باشد. این موضوع را اثرِ موقعیّت‌های سِری (serial position effect) می‌نامند.


درست است که به خاطر سپردن اطلاعاتی که در میانه‌ی فصل قرار گرفته‌اند مشکل است، اما شما می‌توانید با تمرین و تکرار بیش‌تر، بر این مشکل غلبه کنید. روش دیگری که می‌توانید به کار ببرید، بازسازیِ مطالبی است که فراگرفته‌اید. وقتی با یک مفهوم ِمشکل مواجه می‌شوید، قَدری بیش‌تر برای یادگیریِ آن زمان بگذارید.


برای تهیه مجموعه صوتی «یادگیری، هوش و تقویت حافظه» کلیک کنید

۱۰. هر چند وقت یک‌بار، روش مطالعه‌ی خود را تغییر دهید

یک روشِ عالی دیگر برای اینکه قدرت یادآوری خود را افزایش دهید این است که هر چند وقت یک‌بار، روند مطالعه‌ی خود را تغییر دهید. مثلا اگر عادت کرده‌اید موقع مطالعه در جای مشخصی بنشینید، دفعه‌ی بعدی، موقعیّتِ جدیدی را امتحان کنید. اگر بعدازظهرها مطالعه می‌کنید، هر روز صبح چند دقیقه‌ای را به مرور مطالبی که شب قبل یاد گرفته‌اید، اختصاص دهید. با اضافه کردن تجربه‌ها و عادت‌های جدید به زمان‌های مطالعه‌، می‌توانید از تلاش‌های‌تان نتیجه‌ی بهتری بگیرید و حافظه‌ی بلندمدت‌تان را به شکل چشم‌گیری، تقویت کنید.


حتما بخوانید: چگونه حافظه قوی داشته باشیم؟

۱۱. کمی بخوابید



سال‌هاست که دانشمندان تأکید می‌کنند، خواب کافی برای یادگیری مطالب جدید و تقویت حافظه، بسیار مهم است. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که یک چرتِ کوتاه بعد از یادگیری، به شما کمک می‌کند مطالب را بسیار سریع‌تر به خاطر بسپارید و بهتر به یاد بیاورید.


بررسی‌ها نشان می‌دهد که خوابیدن بعد از یادگیریِ مطلب جدیدی به تغییرات فیزیکی در مغز منجر می‌شود. در این بررسی‌ها مشاهده شده است که در جریانِ فرآیند یادگیری، دندریت‌های مغزیِ موش‌هایی که دانشمندان مانعِ خوابیدن آنها شده بودند، در مقایسه با موش‌هایی که از خواب کافی برخوردار بودند، رشد کمتری داشته است.



۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۰ بهمن ۹۷ ، ۰۰:۱۸
فاطیما خاکسار

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۰ بهمن ۹۷ ، ۰۰:۱۱
فاطیما خاکسار

فسیلهای کوه امامزاده حمزه علی بلداجی


بر بلندای کوههای مشرف به امامزاده حمزه علی در سه کیلومتری شهر بلداجی بقایای موجودات بسیار کوچکی دیده می شود که در نگاه اول شبیه گندم ،جو و عدس دیده می شود .سالیان دراز مردم این منطقه بر این باور بودند که اینها بقایای بار کاروانی بوده است که محصولات کشاورزان را دزدیده اند و حین فرار هنگامی که به این منطقه می رسند بخاطر وجود امامزاده معجزه ای رخ میدهد و کاروانیان و بارشان تبدیل به سنگ شده اند اما طبق تحقیقاتی که اخیرا آقای محمد مردانی درباره ی این منطقه انجام داده است اطلاعاتی بدست آورده است که این فسیلها بقایای جانوران تک سلولی هستند که هزاران سال پیش در زیر اقیانوسی زندگی می کردند و این منطقه در واقع قسمتی از یک اقیانوس بزرگ بوده است.در این تحقیق سعی شده به مراحل و نحوه شکل گیری فسیلها اشاره شود.

فسیل ، بقایا و اثرات جاندارانی است که میلیون‌ها سال قبل می‌زیسته‌اند. از مراحل با اهمیت چگونگی تشکیل فسیل رسوب‌گذاری و فرسایش است.
اگر به علم زمین شناسی علاقه‌مند باشید به احتمال زیاد باید شناخت فسیل‌ و آشنایی با چگونگی تشکیل فسیل برایتان جذاب باشد. فسیل‌ها بقایای جانداران و یا اثر رد پای موجودات زنده‌ای هستند که هزاران سال قبل روی کره زمین می‌زیسته اند. اگر می‌خواهید با مراحل تشکیل فسیل آشنا شوید ادامه این مقاله را دنبال کنید.


چگونگی تشکیل فسیل - مراحل تشکیل شدن فسیل - فسیل چیست

فسیل چیست؟

فسیل به معنی حفر کردن و کاوش کردن است و فسیل‌ها انواع باقیمانده جانورى و گیاهى نظیر جسم حیوانات و استخوان‌هاى مربوط به آن‌ها، تنه گیاهان قدیمى و ساختمانشان، کرم‌هاى نرم، ستاره‌هاى دریایى و ... و همچنین آثار و مواد به جامانده از آن‌ها نظیر فضولات، مدفوعات، تخم‌ها و اثر لانه‌ها، آشیانه‌ها و رد پاها را شامل مى‌شود و تمامى این‌ها بطور مستقیم توسط موجوداتی که در گذشته مى‌زیسته‌اند، به وجود آمده‌اند.

انواع فسیل‌ها

فسیل‌ها را می‌توان به دو نوع تقسیم کرد:

نوع اول 
بخش‌های فسیل شده بدن مانند استخوان‌ها، چنگال‌ها، دندان‌ها، پوست و ... است و نوع دوم شامل ردها یا اثرات به جا مانده فسیل شده مثل جای پاها، لانه‌ها،‌ مدفوع، جای دندان و ... است که حرکت‌ها و رفتارها را ثبت می‌کند.

فسیل‌ها به چه شکل‌هایی یافت می‌شوند؟

فسیل‌های کالبدی
یک اثر فسیل شده به جا مانده از کالبد موجود زنده. مثل عکسی از موجود زنده

فسیل‌های قالب گرفته شده

موقعی تشکیل شده است که یک کالبد پر شده باشد.

فسیل‌های ردها
لانه‌های فسیل شده، گاسترولیت، سوراخ‌های زیرزمینی، جاپاها و ...

فسیل‌های با شکل حقیقی

مراحل تشکیل فسیل به چه صورت است؟

تشکیل فسیل طی فرآیندهای مختلفی امکان‌پذیر است. بعضی از جانوران به سرعت بعد از مرگشان زیر گل و لای دفن شده‌اند که با گذشت زمان رسوبات بیشتر و بیشتری بقایای جانور را پوشانده است. معمولا بخش‌های سخت‌تر مثل استخوان‌ها و دندان‌های جانوران که پوسیده و فاسد نشده در زیر رسوبات تازه شکل گرفته دفن می‌شود و بنابراین در شرایط مساعد (بدون وجود لاشخورها، دفن سریع، نبودن تغییرات آب و هوایی خیلی زیاد)، بخش‌های بدن جانور در طول زمان به فسیل تبدیل می‌شود.

برای تشکیل فسیل بعد از مدت زمانی طولانی، مواد شیمیایی موجود در بدن جانور دفن شده و تحت یک سری از تغییرات قرار می‌گیرد. به طوری که استخوان به آهستگی می‌پوسد و فاسد می‌شود، آب با مواد معدنی‌اش به داخل استخوان رسوخ می‌کند و مواد شیمیایی داخل استخوان را با مواد معدنی سنگ مانند جایگزین می‌کند. فرایند فسیل شدن به نحوه جایگزینی و حل شدن مواد معدنی اصلی در شی با مواد معدنی دیگر بستگی دارد. این فرایند یک فسیل است. فسیل همان شکل شی اصلی را دارد، اما از نظر شیمیایی بیشتر شبیه به سنگ است.


فسیل چیست - مراحل تشکیل فسیل - چگونگی تشکیل شدن فسیل


اگر بخواهیم به عنوان مثال چگونگی تشکیل فسیل جانداران دریایی را در نظر بگیریم مراحل زیر را می‌توان برای آن عنوان کرد:


مرحله اول: مرگ
بعد از مرگ جانور، صدف جاندار در داخل رسوبات کف دریا فرو می‌رود و در طول چند هفته جانوران لاشخور بدن موجود را می‌خورند و فقط صدف جانور باقی می‌ماند.

مرحله دوم: رسوبگذاری
بعد از گذشت چند ماه از مرگ جانور، روی صدف آن با رسوبات سیلتی و ماسه‌ای پوشیده می‌شود. این لایه‌ها به صورت ادامه‌دار روی جانور را می‌پوشانند و باعث حفاظت آن از آسیب دیدن می‌شوند. با گذشت زمان لایه‌های بیشتری روی جانور را می‌گیرد. بعد از گذشت چند صد سال، صدف چندین متر در زیر زمین قرار دارد. زمان می‌گذرد 1000 سال ، 10000 سال و بیشتر ....

مرحله سوم: کانی سازی اولیه
در فرآیند تشکیل فسیل به تدریج پوسته جانور دست‌خوش یکسری تغییرات شیمیایی می‌شود. بطوریکه پوسته جانور دچار پوسیدگی، نفوذ آب و جایگزینی با کانی‌هایی مثل کلسیت ، آهن و سیلیس می‌شود. این مراحل بطور علمی به نام کانی‌سازی اولیه شناخته می‌شوند. بعد از گذشت میلیون‌ها سال پوسته اصلی کاملا بوسیله کانی‌ها جایگزین می‌شود و سنگی که باقی می‌ماند کاملا مشابه پوسته اولیه است. فسیل شکلی کاملا شبیه جانور اصلی دارد با این تفاوت که تبدیل به سنگ شده است. این مراحل باعث تغییر رنگ جانور نیز می‌شود.

مرحله چهارم: فرسایش
بعد از گذشت میلیون‌ها سال صفحات زمین حرکت می‌کنند و کف دریا بطور اجباری به سطح زمین می‌آید. در نتیجه این حرکت یک نمای جدید از زمین ظاهر می‌شود. به یکباره در بالای سطح زمین سنگی فرسایش یافته پدید می‌آید. باد، باران، یخ و همچنین نور خورشید به این فرسایش کمک می‌کند.

مرحله پنجم: ظاهر شدن در سطح زمین
در آخرین مرحله تشکیل فسیل بعد از گذشت حدود 150 میلیون سال بلاخره فسیل در سطح زمین نمایان می‌شود که این مرحله باعث خوشحالی فسیل‌شناسان می‌شود.

فسیل در حین حرکت در روی سطح زمین می‌تواند تمیز شود و اضافات آن کنده شود.
۳ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ بهمن ۹۷ ، ۲۳:۱۶
فاطیما خاکسار
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۷ دی ۹۷ ، ۲۳:۳۰
فاطیما خاکسار
بلداجیِ ما چنان بهشت است               خاکش نه گِل است گُل سرشت است
گر منزلتی شده نصیبش                   باشد زاهالیِ نجیبش
از خرد و بزرگ و از زن و مرد                  رادند و شریف و هم جوانمرد
باشد سخنانشان ز تمکین                 همچون گزشان لطیف و شیرین
۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۷ دی ۹۷ ، ۲۳:۱۹
فاطیما خاکسار